Luteal faz, anne adayının rahminin gebeliğe hazırlanmasını amaçlayan bir süreçtir. Kadınların adet döngüsünün ilk yarısında, yumurtlama gerçekleşmeden önce endometrium adı verilen yapı kalınlaşır. Ancak bu kalınlaşma evresi uzun sürmez. İkinci yarının başlamasıyla birlikte kalınlaşma durağanlaşır. Adet döngüsünün ikinci yarısında meydana gelen bu tıbbi vakaya tıp literatüründe luteal faz denir. Luteal faz genellikle tüm kadınlarda aynı süreyi kapsar ve ortalama olarak 14 gün sürer. Luteal faz ile ilgili yaşanabilecek en belirgin rahatsızlık ise luteal faz defekti olarak adlandırılan durumdur.

Luteal faz defekti, adet döngüsü ile kıyaslandığında rahmin içindeki ince tabakanın en az iki gün geriden gelmesi durumu olarak tanımlanır. Luteal faz defekti, kısırlığın temel nedenleri arasında yer alır. Özellikle iki adet döngüsünün arka arkaya belirlenmesi durumu bu defekte örnek olarak gösterilebilir. Ayrıca bazı hastalarda arka arkaya meydana gelen düşük durumlarında daha fazla artış gözlenir.

Luteal faz defekti teşhisi konulan hastalar için ilaç tedavisine başlanması gerekmektedir. İlaç ile tedavi süresi yaklaşık üç aydır. Verilen ilaç tablet şeklindedir ve belirli periyotlarda kullanılır. Bu periyotlar hastaya göre değişmez. Önerilen ilacın genel özelliği bir hormon ilacı olmasıdır. İlaçlar, insan vücudu tarafından doğal olarak salgılanan progesteron hormonunun dışarıdan alınmasını sağlar.

Luteal faz defekti durumunda ilacın kullanım şekli ise şöyle: Kadınlar adet görmeye başladıkları günden itibaren 15 gün sayar ve tam olarak 15. gün ilacı kullanmaya başlarlar. İlk evrede 10 gün boyunca ilaç kullanılır, sonra ara verilir. İkinci ve üçüncü adet döngüsünde de aynı şekilde tedaviye devam edilir. Tedavi süreci üç ay olarak görülse de ilaç toplamda sadece 30 gün boyunca kullanılır.

Luteal fazın sağlıklı bir şekilde ilerlemesi, gebeliğin devamı için kritik öneme sahiptir. Luteal faz boyunca yeterli progesteron salgılanmaması durumunda, embriyo rahime tutunamaz ve bu da düşük riskini artırır. Bu yüzden luteal fazın doğru bir şekilde yönetilmesi, özellikle gebelik planlayan kadınlar için hayati önem taşır.

Modern tıpta luteal faz defektinin tanısı genellikle endometrial biyopsi ve kan testleri ile konur. Bu testler, progesteron seviyelerini ve rahim içi dokunun durumunu değerlendirir. Tedaviye ek olarak, yaşam tarzı değişiklikleri de luteal fazın sağlıklı bir şekilde ilerlemesine yardımcı olabilir. Örneğin, dengeli beslenme, stresten uzak durma ve düzenli egzersiz luteal fazı olumlu yönde etkileyebilir.